Dir wëllt an Ärer Karriär weiderkommen? Äre beruffleche Parcours consolidéieren? Eng nei Aarbecht fannen oder nei Verantwortung iwwerhuelen?
D’Validation des acquis de l’expérience (VAE) ass een Dispositif, mat deem ee seng berufflech an/oder perséinlech Erfarung valoriséiere loosse kann, fir iwwer dee Wee eng Qualifikatioun ze kréien.
D’VAE-Prozedur ëmfaasst zwou Etappen:
Éischt Etapp: Demande de recevabilité (15 % vun der Prozedur)
Fir eng Demande de validation unerkannt ze kréien, muss se fir d’éischt als zoulässeg unerkannt ginn. Fir datt seng Demande fir zoulässeg erkläert gëtt an den Accès zu der Demarche erlaabt gëtt, muss de Kandidat noweise kënnen, datt hien iwwer berufflech an/oder ausserberufflech Erfarung verfüügt, déi:
- op d’mannst dräi Joer gedauert huet (oder 5.000 Stonnen), kontinuéierlech oder net kontinuéierlech, an
- een direkte Lien mat der gewënschter Qualifikatioun huet.
Wann Dir zweiwelt oder onsécher sidd, wat fir e Certificat, Diplom oder Brevet Dir sollt wielen, kann d’Cellule VAE Iech bei der Demarche am Kader vun engem Rendez-vous oder iwwer Telefon hëllefen.
Zweet Etapp: Demande de validation sur le fond (85 % vun der Prozedur)
Wann d’Demande de recevabilité akzeptéiert ginn ass, musst Dir eng Demande de validation sur le fond zesummestellen. Dës besteet aus enger redaktioneller Aarbecht, an där Dir déi Aktivitéiten, déi e Rapport mam Schoulprogramm (programme cadre) vum gewënschte Certificat, Diplom oder Brevet hunn, detailléiert beschreift.
D’Demande de validation gëtt dann enger Commission de validation ënnerbreet, déi d’Demande analyséiert an eng Decisioun hëlt.
D’Kommissioun kann eng vun den dräi follgenden Decisiounen huelen:
- global Unerkennung (validation totale): De Kandidat muss noweisen, datt e sämtlech Kenntnisser, Fäegkeeten a Kompetenzen huet, déi um Programm vun der gefroter Qualifikatioun stinn.
- partiell Unerkennung (validation partielle): De Kandidat konnt net noweisen, datt hee sämtlech Kenntnisser, Fäegkeeten a Kompetenzen hutt, déi um Programm vun der betreffender Qualifikatioun stinn. Hee hutt da maximal dräi Joer Zäit, fir déi Kompetenzen, déi feelen, nozehuelen.
- Refus: D’Acquisen, déi de Kandidat a senger Demande uginn huet, stëmmen net mam Programm vun der viséierter Qualifikatioun iwwerteneen.
Virdeeler vun der Demarche
D’Qualifikatioun, déi eventuell iwwer de Wee vun der VAE erreecht gëtt, kann Iech hëllefen:
- eng nei Aarbechtsplaz ze fannen;
- nei Aufgaben ze iwwerhuelen;
- an Ärer aktueller Karriär virunzekommen;
- d’Dauer vun der Ausbildung, déi Dir gär maache wëllt, ze verkierzen;
- Är berufflech an/oder ausserberufflech Erfarung valoriséieren ze loossen.
Déi verfügbar Qualifikatiounen
D’VAE ass fir follgend Qualifikatioune méiglech:
- Certificat de capacité professionnelle (CCP)
- Diplôme d’aptitude professionnelle (DAP)
- Diplôme de technicien (DT)
- Diplôme de fin d’études secondaires de l’enseignement secondaire général
- Meeschterbréif am Handwierk
D’CCPen, d’DAPen an d’DTen, déi am Kader vun der VAE unerkannt kënne ginn, fannt Dir um Site eSchoolBooks.
Déi grenziwwerschreidend Ausbildungen (apprentissage transfrontalier, TRF) ginn net mat engem Lëtzebuerger Certificat iwwer eng berufflech Qualifikatioun ofgeschloss an deemno och net am Kader vun der VAE-Demarche ugebueden.
D’Ofschlossdiplomer vum Enseignement secondaire général, déi am Kader vun der VAE unerkannt kënne ginn, fannt Dir um Site eSchoolBooks.
D’Meeschterbréiwer, déi am Kader vun der VAE unerkannt kënne ginn, fannt Dir um Site vun der Chambre des métiers.
D’Héichschouldiplomer sinn net iwwer dës Demarche accessibel. D’Zougangskonditiounen an d’Prozedur fir déi eenzel Niveauen (BTS, Bachelor a Master) si jeeweils ënnerschiddlech. Dir fannt se um Site vu Guichet.lu.
Nëmme Qualifikatiounen, bei deene schonn en éischte Joergang an der Éischtausbildung diploméiert gouf, sinn am Kader vun der VAE-Demarche zougänglech. Dëst gëllt fir déi reforméiert Programmer vun der Chambre des métiers an déi nei Qualifikatiounen, déi an der Éischtausbildung vun der Beruffsausbildung an am Enseignement secondaire général (ESG) vum Ministère fir Educatioun, Kanner a Jugend ugebuede ginn. Wann Dir Zweiwel hutt, kënnt Dir Iech gär un d’Cellule VAE wenden, fir méi Informatiounen ze kréien.
Wéi wielt een déi richteg Qualifikatioun aus?
Dir kënnt d’Schoul- an d’Formatiounsprogrammer vun de verfügbaren Certificaten, Diplomer oder Breveten op de follgenden Internetsitte consultéieren, fir genee gewuer ze ginn, wéi eng Erwaardungen an Ufuerderungen (indispensabel Kompetenzen a Kenntnisser) un déi jeeweileg Qualifikatioune geknëppt sinn:
- Fir de CCP, den DAP an den DT, klickt op dëse Link fir op d’Websäit eSchoolBooks. Wielt duerno CCP, DAP oder DT an dat gewënschtent Handwierk oder de gewënschte Beruff.
- Fir den Ofschlossdiplom vum Secondaire général klickt op dëse Link fir op d’Websäit eSchoolBooks an dann an der Rubrik „Enseignement secondaire général“ op „Classes supérieures“. Wielt duerno de gewënschten Diplom aus.
- Informatiounen zu de Meeschterbréiwer fannt Dir op der Websäit vun der Chambre des métiers.
Wat d’Sproochen ubelaangt: Et muss een déi Sprooche beherrschen, déi um Programm vun der gewielter Qualifikatioun stinn. Fir de Meeschterbréif huet de Kandidat d’Wiel tëschent Däitsch a Franséisch.
Fir gewuer ze ginn, wéi eng Qualifikatioun am beschten zu Ärer Erfarung passt, rode mir Iech dréngend:
- virdrun e Rendez-vous bei der Cellule VAE unzefroen, déi Iech d’Demarche erkläert;
- Iech am Service de la formation des adultes (SFA) orientéieren ze loossen; hei kritt Dir Ënnerstëtzung an Hëllef bei der Definitioun vun Ärem beruffleche Projet;
- Iech fir all weider Froe bei de verschiddene Partner am Beräich vun der VAE ze informéieren. Dës sinn d’Chambre de commerce, d’Chambre des salariés, d’Chambre des métiers, d’Chambre d’agriculture, den Institut national pour le développement de la formation professionnelle continue (INFPC) an d’Maison de l’orientation.
An dëse Servicer stinn Iech Beroder zur Verfügung, déi Iech nolauschteren an Är Froe beäntweren.
Virbereedung vun Ärer Demande de recevabilité
D’Ufro fir d’Validation des acquis de l’expérience geschitt an zwou Etappen.
Éischt Etapp (15 % vun der Prozedur)
Dir fëllt fir unzefänken d’Demande de recevabilité aus:
- entweeder online op Guichet.lu
- oder andeem Dir de PDF-Formulaire Demande de recevabilité op der Hand ausfëllt an en da mat engem ageschriwwene Bréif per Post un eis zeréckschéckt oder perséinlech bei eis ofgitt:
Ministère de l’Éducation nationale, de l’Enfance et de la Jeunesse
Direction générale accréditation et reconnaissance
Cellule VAE
29, rue Aldringen
L-2926 Luxembourg
An der Demande de recevabilité gitt Dir Informatiounen iwwer Är Erfarung, besonnesch d’Beruffserfarung, déi benevole oder privat Erfarung, Äre schoulesche Parcours an Är Beruffsausbildung. An Ärer Demande gitt Dir un, fir wéi e Brevet, Diplom oder Certificat Dir Är Erfarung wëllt unerkannt kréien.
Dir musst déi néideg Dokumenter bäileeën, déi Är Behaaptunge beleeën. Dat kënne ganz ënnerschiddlech Dokumenter sinn. Dir fannt d’Lëscht vun deene jeeweilegen Dokumenter direkt an Ärem Formulaire oder an der Online-Demarche op Guichet.lu.
Opgrond vun dësen Informatiounen an den Ënnerlagen, déi Dir bäileet, iwwerpréift d’Cellule VAE, ob Är Erfarung Iech fir eng VAE qualifizéiere kann an Är Demande fir zoulässeg erkläert ka ginn.
Fir Är Demande de recevabilité braucht Dir:
- offiziell Dokumenter, wéi eng Kopie vun Ärem Aarbechtsvertrag, e Certificat de travail oder Paiziedelen, déi Är berufflech Erfarung beweisen;
- e Certificat d’affiliation à la sécurité sociale, wann Dir selbststänneg sidd;
- Certificate vum President vun deem Veräin, wou Dir Iech benevole engagéiert;
- eng Déclaration sur l’honneur fir privat Aktivitéiten;
- Fotokopië vun Äre Certificaten, Diplomer oder Breveten, Zensuren, Bescheinegunge vu Modüllen oder soss schoulesche Leeschtungen, vun de VAE-Decisiounen, Certificate vu Participatiounen u Stagen oder Certificaten iwwer den Ofschloss vun der Ausbildung;
- eng Kopie vun der Carte d’identité oder dem Pass;
- eng Kopie vun der Iwwerweisung: Fir eng Demande de recevabilité kënnen anzereechen, musst Dir eng Iwwerweisung vu 25 € op de Kont vun der Administration de l’enregistrement, des domaines et de la TVA maachen (IBAN LU76 0019 5955 4404 7000, BIC: BCEELULL) mat der Kommunikatioun „virement, validation des acquis de l’expérience (Rgd du 11 janvier 2010)“ an Ärem Numm a Virnumm.
Wann Är Dokumenter an enger anerer Sprooch wéi an den offizielle Sprooche vu Lëtzebuerg (Lëtzebuergesch, Franséisch oder Däitsch) verfaasst sinn, musst Dir eng certifiéiert Iwwersetzung vun engem assermentéierten Iwwersetzer derbäileeën. Dir kënnt d’Lëscht beim Parquet général ënnert der Nummer 475981-335 oder 475981-672 ufroen oder um Internetsite vum Justizministère kucken.
Opgepasst: Déi Dokumenter, déi Dir Ärer Demande bäileet, kritt Dir net erëm. Schéckt also vun Äre Paiziedelen, Aarbechtskontrakter, Diplomer asw. just Kopië mat.
Mir weisen och op d’Dateschutzpolitik am Beräich vun der Validation des acquis de l’expérience hin.
D’Qualitéit vun den Informatiounen, déi Dir liwwert, ass fir d’Demande vu grousser Bedeitung.
De Ministère préift d’Zoulässegkeet vun der Demande de recevabilité. E ka weider Renseignementer froen a falls néideg d’Originaldokumenter.
Zweet Etapp (85 % vun der Prozedur)
Wann Är Demande de recevabilité ugeholl an als zoulässeg unerkannt gëtt, musst Dir zum zweeten Deel vun der Demande iwwergoen an Ären Dossier de validation sur le fond ausfëllen.
Demande de validation sur le fond – Redaktionell Aarbecht
Déi zweet Etapp fir d’Validation des acquis de l’expérience besteet doranner, eng Demande de validation sur le fond anzereechen. Dobäi kënnt dir ee vun dësen zwee Formulairen auswielen:
- op Franséisch: Demande de validation sur le fond (PDF)
- op Däitsch: Antrag auf grundsätzliche Anerkennung (PDF)
De Questionnaire guidé féiert Iech duerch d’Demande de validation sur le fond, soudatt Dir ouni Problemer Är Kenntnisser, Fäegkeeten a Kompetenzen detailléiert beschreiwe kënnt, déi e Rapport hu mat den Ufuerderunge vun deem Brevet, Diplom oder Certificat, fir deen Dir gär eng Unerkennung hätt.
Dir hutt d’Méiglechkeet, Ären Dossier an engem separate Word-Dokument opzestellen, dat awer déi offiziell Struktur vum Dossier fir d’Demande de validation sur le fond bäibehale muss:
- Äre „Parcours“ (P1, P2, P...),
- Är „Beschäftegungen“ (Emplois) (E1, E2, E...),
- an Är „Aktivitéiten“ (A1, A2, A...).
D’Validatioun vun Ären Acquisen ass eng redaktionell Aarbecht, déi op der Beschreiwung vun Ären Erfarunge baséiert. Dës Beschreiwunge mussen detailléiert genuch sinn, fir Är Kenntnisser, Fäegkeeten an Astellungen nozeweisen. Dir musst Iech Gedanken iwwer dat Geleeschtent maachen an Iech un Eenzelheeten erënneren, konkreet Situatioune fannen, déi als Beispill kënnen déngen, a präzis beschreiwen, wéi an ënner wat fir enge Konditiounen Dir déi eng oder aner Aufgab erleedegt hutt.
Fir datt d’Commission de validation aschätze kann, a wéi engem Kontext Dir Äert Kënnen an Är Erfarungen entwéckelt an agesat hutt, musst Dir am Detail op d’Froe vun de Blieder zu Ärem „Parcours“ (P1, P2, P...), Äre „Beschäftegeungen“ (E1, E2, E…) an Ären „Aktivitéiten“ (A1, A2, A...) äntweren.
Fir pertinent Aktivitéiten ze wielen, rode mir Iech, Iech de Formatiounsprogramm vum Certificat, Diplom oder Brevet, fir deen Dir wëllt eng Unerkennung kréien, ganz genee unzekucken. Dir musst Iech op dëse Programm baséieren, fir Är Demande de validation sur le fond ze redigéieren. An der Rubrik weider uewen „Wéi wielt een déi richteg Qualifikatioun aus?“ kritt Dir Accès zu dëse Formatiounsprogrammer.
D’Qualitéit vun den Informatiounen, déi Dir liwwert, ass vu grousser Bedeitung. Sidd wgl. bei Ären Angabe präzis a faasst Iech kuerz.
Am Deel „Annexen“ gitt Dir opgefuerdert, all d’Dokumenter (Formatiounscertificaten, Fotoen, Bescheinegungen, Zensuren...) bäizeleeën, déi Är Erfarung an Äert Wëssen a Kënne méi genee illustréieren.
Dir kënnt och Hëllef an Usproch huelen, fir Är Demande de validation sur le fond zesummenzestellen. E Formulaire, fir eng Ënnerstëtzung bei dem zweeten Deel vun der VAE-Demande unzefroen, gëtt all Kandidat an der Annex vum Courrier geschéckt, dee bestätegt, datt d’Demande fir zoulässeg erkläert gouf.
Fir ee Beroder zur Verfügung gestalt ze kréien, musst Dir eng Demande ausfëllen:
- entweeder direkt iwwer MyGuichet.lu
- oder andeems Dir de Formular ausfëllt, deen Iech mam Bréif geschéckt gouf, datt Är Demande fir zoulässeg erkläert gouf.
Ënnerstëtzung
Fir Iech bei der VAE-Demarche zur Säit ze stoen, stellt d’Cellule VAE Iech eng Rei vun Ënnerstëtzungsmoossnamen zur Verfügung, déi an enger methodologescher Orientatioun fir d’Zesummestellung vun Ärem Dossier bestinn.
Dës Ënnerstëtzung ka verschidde Formen unhuelen:
- e kollektiven Atelier oder eng Informatiounsseance, déi vun der Cellule VAE organiséiert ginn oder
- een oder méi perséinlech Gespréicher mat engem Beroder.
D’Ënnerstëtzung ëmfaasst eng Rei vu Gespréicher mat engem Beroder, sief et perséinlech an/oder iwwer Telefon oder E-Mail. D’Ënnerstëtzung gëtt dréngend recommandéiert. Si gëtt op Lëtzebuergesch, Däitsch a Franséisch ugebueden.
D’Cellule VAE deelt Iech den Numm vun engem Beroder mat, dee wärend der ganzer Zesummestellung vun Ärem Dossier Ären Uspriechpartner ass. Et ass dann un Iech, Kontakt opzehuelen an e Rendez-vous auszemaachen an an ofzemaachen, vu wéini un Dir déi Ënnerstëtzung an Usproch huelt.
Ärem Beroder seng Missioun ass et, Iech eng Technik ze vermëttelen, mat där Dir Är Beruffspraxis analyséiere kënnt, an Iech nëtzlech Pisten ze weisen, fir Ären Dossier ze formaliséieren, fir datt Dir an der Lag sidd, déi Elementer auszewielen, déi Dir an Ärem Dossier beschreiwe wëllt. D’VAE ass eng reng perséinlech Demarche. Dir sidd eleng fir Är Entscheedunge an den Inhalt vun Ärem Dossier verantwortlech. Et ass wichteg, drop hinzeweisen, datt de Beroder den Dossier net an Ärer Plaz zesummestellt a keng Inhalter erstellt, déi an Ären Dossier opgeholl kéinte ginn. Seng Interventioun beschränkt sech dorop, Iech bei Ären Iwwerleeungen zu de Kompetenzen, déi Dir Iech am Laf vun Ärem berufflechen, ausserberufflechen a perséinleche Parcours ugëeegent hutt, ze guidéieren, andeem hien Iech beréit, wéi Dir dës Kompetenze systematesch an Ärem Dossier de validation sur le fond duerstelle kënnt.
Ofschléissend sief gesot, datt et ëm Äert Liewen an ëm Är Erfarung geet. Et ass deemno un Iech, d’Kommissioun ze iwwerzeegen, andeem Dir hir Äre Parcours mat Ären eegene Wierder duerstellt, fir sou Zougang zum ugestriefte Certificat, Diplom oder Brevet ze hunn.
Virgeschriwwen Delaien
Fir d’Demande de recevabilité gëtt et keen Delai fir d’Areeche vun der Demande.
Fir d’Demande de validation sur le fond ginn d’Delaien Iech an deem Schreiwes matgedeelt, mat deem Ären Dossier als zoulässeg unerkannt gëtt.
Pro Kalennerjoer sinn zwou Validéierungssessioune virgesinn, fir eng Demande de validation sur le fond anzereechen. Är Demande de validation sur le fond kënnt Dir bis zu dësen Delaien ofginn:
- entweeder bis den 28. Februar fir d’Sessioun Mee/Juni,
- oder bis den 31. Juli fir d’Sessioun Oktober/November.
Dir musst dës Datumer anhalen. Dir kënnt Ären Dossier awer natierlech och méi fréi ofginn. Wann d’Demande de validation sur le fond per Post geschéckt gëtt, gëllt de Poststempel. Dir musst den Dossier op dës Adress schécken:
Ministère de l’Éducation nationale, de l’Enfance et de la Jeunesse
Direction générale accréditation et reconnaissance
Cellule VAE
29, rue Aldringen
L-2926 Luxembourg
Wann Dir Är Demande de validation sur le fond bannent de genannten Delaien areecht, gëtt de Ministère Är Demande un déi entspriechend Commission de validation weider.
De Ministère deelt Iech d’Decisioun vun der Kommissioun spéitstens ee Mount nom Enn vun der jeeweileger Sessioun mat.
D'Commission de validation an hir Decisiounen
Är Demande de validation gëtt de Membere vun der Commission de validation ënnerbreet, déi d’Demande analyséieren an eng Decisioun huelen. D’Commissions de validation kommen zweemol d’Joer fir d’Validéierungssessiounen zesummen, an zwar am Mee/Juni an am Oktober/November.
D’Kommissioun besteet aus sechs Memberen: zwee Vertrieder vum Patronat, zwee Vertrieder vum Salariat an zwee Vertrieder aus dem schoulesche Beräich. Et gëtt fir all Qualifikatioun eng eege Commission de validation. D’Kommissioun vergläicht d’Kompetenzen, déi Dir an Ärer Demande fir déi gewënschte Qualifikatioun uginn hutt, mat deene vum offizielle Programm vun der Qualifikatioun.
D’Commission de validation evaluéiert Är Fäegkeeten a vergläicht se mat deenen, déi den Diplom, Brevet oder Certificat verlaangt. Si baséiert sech dobäi op de jeeweilege Schoulprogramm (programme cadre).
No der Analys vum Dossier kann, wann d’Commission de validation dat fir néideg fënnt, en Entretien mam Kandidat gefrot ginn. Et kann och sinn, datt de Kandidat sech an enger reeller oder nogestallter Aarbechtssituatioun muss beweisen.
D’Kommissioun trëfft dann eng vun dësen Enscheedungen:
- Si accordéiert eng global Unerkennung (validation totale).
- Si accordéiert eng partiell Unerkennung (validation partielle): Wann d’Kommissioun der Meenung ass, datt Dir nëmmen en Deel vun de gefuerderte Kompetenzen hutt, kënnt Dir eng partiell Unerkennung kréien, zu där eng zousätzlech Evaluatioun gehéiert. Dir hutt dann dräi Joer Zäit, fir déi Kompetenzen, déi feelen, nozehuelen (z. B. duerch eng Formatioun oder zousätzlech Erfarung).
- Si refuséiert d’Validatioun: Wann d’Kommissioun der Meenung ass, dass d’Acquisen, déi de Kandidat a senger Demande uginn huet, net mam Programm vun der viséierter Qualifikatioun iwwerteneen stëmmen, refuséiert si d’Validatioun.
Fir eng global Unerkennung ze kréien, musst Dir noweisen, datt Dir sämtlech Kenntnisser, Fäegkeeten an Kompetenzen hutt, déi um Programm vun der betreffender Qualifikatioun stinn. Et ass deemno wichteg sécherzestellen, datt Ären Dossier komplett ass, éier Dir en der Commission de validation zur Evaluatioun virleet.